Metaverse Nedir?

Metaverse kavramını anlamak için öncelikli olarak kelimenin kendisine bakmalıyız. “meta” Yunancada “sonra, öte” anlamına gelen bir kelime. Meta kelimesi ve İngilizcedeki “universe” kelimelerinin birleştirilmesi ile türetilen Metaverse de kısaca “evrenötesi” anlamına geliyor.

Peki “evrenötesi” yani “Metaverse” terimi ile ne kastediliyor? Kısaca açıklamak gerekirse Metaverse, tüm dijital dünyaların birleştirilmesiyle oluşturulan kolektif bir sanal paylaşım alanına, yani içinde tüm dijital dünyaların bulunduğu kurgusal evrene verilen isimdir. Birçok insana göre, gelecekte oluşturulacak olan bu Metaverse’e sanal gerçeklik veya artırılmış gerçeklik yoluyla ulaşmak mümkün olacak.

Metaverse kavramından ilk olarak Neal Stephenson isimli yazarın Snow Crash romanında bahsedildi. Romanda gerçek insanların avatarlarının bulunduğu üç boyutlu sanal bir dünyaya Metaverse ismi veriliyordu. Bunun dışında bilim kurgu dünyasında birçok kez, bazıları Snow Crash’ten önce, metaverse benzeri sanal dünyalardan bahsedilmişti.

Bunun en yakın zamandaki örneği, 2018 yılında beyaz perdeye de uyarlanan Ready Player One isimli kitaptır. Bu kitapta, insanlar sanal gerçeklik yoluyla dijital bir dünyada gerçek dünyada yaptıkları gibi zaman geçirebiliyorlar, etkileşim kurabiliyorlardı. Metaverse’e benzer olarak gösterilebilecek bir diğer örnek de Second Life isimli oyun olabilir. İnternet tabanlı sanal bir dünyada geçen bu oyunda kendi avatarınızı oluşturabiliyor, insanlarla etkileşim kurabiliyor ve gerçek hayatta yaptığınız şeyleri sanal olarak gerçekleştirebiliyorsunuz. İşte Metaverse’ün de bunlara benzer bir dijital evren olması planlanıyor.

Metaverse Arsa Nedir?

Metaverse, kullanıcıların çeşitli dijital varlıklar oluşturmalarına veya birbirinden farklı coinler aracılığı ile bu varlıkları alıp satabilmelerine olanak sağlayan sanal bir dünya olarak ifade edilir. Gerçek dünya gibi metaverse de kara parçalarından oluşur. Bu kara parçaları, blok zincirinde NFT’ler olarak temsil edilir ve ek olarak onları elinde tutan kişiye tam mülkiyet hakkı sağlar.

Metaverse arazileri ise Metaverse ekosistemindeki en kazançlı yatırım olarak ifade edilmektedir. Zira bu araziler, tıpkı gerçek hayatta olduğu gibi zamanla değer kazanabilen stratejik varlıklar öne çıkmakta. Öyle ki insanlar arazileri alıp satabilir ya da kiralayabilirler. Bu şekilde bu yatırımlarından pasif gelir sağlarlar.

Her Metaverse, sabit bir boyuta sahip sınırlı bir sayıda araziden oluşur. Buna örnek verirsek, Decentraland Metaverse 90.601 (16m x 16m) parselden oluşuyor. Sandbox Metaverse ise 166.464 (96 x 96 adet) araziden oluşuyor. Kullanıcılar, bu arazileri dijital varlıklar ile (binalar, araçlar, oyunlar veya her türden 3B nesne) doldurarak inşa edebilir ek olarak bu varlıkları yine kiralayarak da gelir sağlayabilirler.

En Popüler Metaverse Oyunları

Günümüzde en popüler metaverse oyunları içerisinde Axie Infinity (AXS), Decentraland (MANA), MyNeighborAlice (ALICE), The Sandbox (SAND), Alien Worlds (TLM) ve Bloktopia (BLOK) yer almaktadır.

Axie Infinity (AXS): Oyuncuların sahip olduğu ve işlettiği blokchain tabanlı bir savaş oyunu olan Axie Infinity, Pokemon ve Tamagotchi ‘den ilham alınarak tasarlanmıştır. AXS, oyuncuların Axies olarak bilinen ve çeşitli biçimler alabilen token tabanlı yaratıkları toplamasına, yükseltmesine, savaştırmasına ve takas etmesine olanak tanımaktadır. Oyna-kazan adı verilen oyun modeline sahip Axie Infinity, oyunculara, keyifli bir oyun deneyimi yaşarken para kazanma olanağı tanımaktadır. Oyuncular, Ethereum üzerinde oluşturulmuş AXS tokenlarını borsalarda paraya dönüştürebilmektedir. Axie Infinity, güçlü topluluğu ve hızla yükselen başarısından dolayı aynı zamanda bir sosyal ağ ve iş platformu işlevi de görmektedir.

Decentraland (MANA): Decentraland, 90 bin 601 parsel alandan oluşan bir 3 boyutlu metaverse platformudur. Ethereum ağı üzerinde çalışan Decentraland’de kullanıcılar NFT şeklinde sanal mülk alıp satabilir ya da LAND adı verilen bu mülkler üzerinde kendi dünyalarını inşa edebilir. Bunu da bir ERC-20 tokenı olan MANA’yla yaparlar.

MyNeighborAlice (ALICE): MyNeighborAlice (MNA) metaverse oyunu, oyunculara bir ERC-20 tokenı olan ALICE ile NFT olarak sanal adalar alıp bunlar üzerinde kendi çiftliklerini inşa edebilecekleri, koleksiyonluk eşyalar bulabilecekleri ve diğer oyuncularla avatarları vasıtasıyla iletişim kurabilecekleri bir dünya sunar. ALICE token MNA ekosistemi üzerinde staking ödülleri kazanmak için de kullanılabilir. Ayrıca token sahipleri, geliştirme ve büyüme aşamalarında merkezi olmayan yönetim sürecine katılım sağlama hakkına sahiplerdir.

The Sandbox (SAND): Pixowl şirketi tarafından oluşturulan The Sandbox, geleneksel oyunlardan epey farklıdır. The Sandbox oyuncuya su, kum gibi çeşitli kaynakları kullanarak bir toprak parçası üzerinde kendi evrenini yaratma olanağı sunan bir metaverse oyunudur. Bu evren genişledikçe toprak parçasının değeri artabildiği gibi oyuncular isterlerse bu toprak parçasını başka oyunculara satabilir ya da kiralayabilir de. The Sandbox’ta oyuncular, sahip oldukları topraklarda kendi oyun deneyimlerini yaratarak bunları da satabilir ve bir ERC-20 tokenı olan SAND token aracılığıyla paraya çevirebilir.

Alien Worlds (TLM): DeFi metaverse blokchain tabanlı bir oyun olan Alien Worlds (TLM), herkes için ücretsizdir. Madencilik yöntemi ile Trilium (TLM) token kazanabileceğiniz ve her madencilikte NFT oyun kartı çıkarma şansına sahip olduğunuz bu metaverse oyunu, 2020 yılında Alman geliştiriciler Dacoco tarafından geliştirilmiştir.

Bloktopia (BLOK): Metaverse evreni için oluşturulan projelerden biri olan blockchain tabanlı Bloktopia oyunu, Bitcoin’in arzının 21 milyon adet olmasından ilham alarak 21 kattan oluşan bir sanal gökdelendir. Kullanıcı deneyimi ve görsel alanlar için teknolojiden epey yararlanan Bloktopia etkinlikleri daha kaliteli görsel ve çeşitli deneyimlerle gerçekleştirmeyi mümkün kılmaktadır. Polygon ağı tarafından desteklenen Bloktopia’da NFT gayrimenkuller alıp satarak ya da kiralayarak BLOK token kazanmak ve bu tokenları itibari paraya dönüştürmek mümkündür. BLOK sahipleri, Bloktopia’nın marka ortaklarından elde ettiği reklam gelirinden de pay alır.